Wonen en werken in Harlingen in de loop der eeuwen.

Harlingen, zoek je huis

Gegevens uit bronnen worden zorgvuldig overgenomen, maar lees- en typfouten zijn onvermijdelijk. Gegevens die niet in de bron staan maar door mij zijn aangevuld op basis van andere bronnen of andere gegevens uit dezelfde bron, zijn voorzien van een *. Gegevens die door mij aangepast of geïnterpreteerd zijn, zijn zoveel mogelijk voorzien van een verduidelijkende toelichting tussen [blokhaken]. Bij het overnemen van eigennamen is de originele spelling gehandhaafd. Soms is echter te voorzien dat een kennelijke schrijf- of spelfout in de bron een probleem zal geven bij het zoeken naar een eigennaam of bij het maken van een alfabetische index. In zo'n geval is de juiste of meest voorkomende spelling van een eigennaam aangehouden, met toevoeging van een toelichting tussen [ ]. Bij het overnemen van plaatsnamen, straatnamen en beroepen die in alfabetische indexen terecht komen is voor zover mogelijk de moderne spelling aangehouden, om het zoeken te vereenvoudigen. Mogelijk staat in een bron bijvoorbeeld Doccum, terwijl op deze website Dokkum staat. Zo wordt een glaesemaecker een glasmaker. Die spelling is voor het doel van deze website (het ontsluiten van bronnen, niet het transcriberen van bronnen) niet belangrijk.

De omgeving van Schritsen 43

op een plattegrond van ca. 1613	op een kadastrale kaart van 1832	op een kadastrale kaart van 1887	op een kaart met huisnummers van 1905	en op een monumentenkaart van 2000

Huisnummering:
	Ter hoogte van	Nummering 1716-1775	Nummering 1776-1806	Nummering 1807-1880	Nummering 1881-1905
	Schritsen 43	5-151	5-195	F-144	F-138

1623 - proclamatieboek	bron: Tresoar toegang 13-16 inv.nr. 230 folio 0334v van 18 jan 1623 (exacte ligging vrij zeker)
	Deze gegevens zijn ontsloten door leden van de Werkgroep Archiefonderzoek van de Vereniging Oud Harlingen.
	Dit betreft een eerste verkoop per decreet. Meestal vind je hierna een tweede verkoop per decreet, maar niet altijd is dit nauwkeurig geregistreerd. Verkoop per decreet gebeurt na een uitspraak van het provinciaal gerechtshof, het Hof van Friesland. De reden is meestal een uitgesproken faillissement of betrokkenheid van minderjarige weeskinderen die hun kindsdeel willen of moeten verkopen. Proclamatieboeken bevatten de aankondigingen van verkoop en niet de verslaglegging, dit kan de reden zijn dat hier geen koper vermeld is en soms zelfs geen verkoper. Ook ontbreekt om deze reden vaak de (uiteindelijke) koopsom.

	geschat adres	beschreven ligging	koopsom	verkocht wordt
	Schritsen 43	Schritsen NZ of zuiderwal	00‑00‑00 cg	1/2 huis daer den Gulden Vlassack uytsteeckt

	koper provisioneel	N. N.		de Gouden Vlaszak
	naastligger ten oosten	Jan Rutten
	naastligger ten zuiden	Schritsen [niet vermeld]
	naastligger ten westen	de erfgenamen van wijlen Marten Pieters
	naastligger ten noorden	vrije uitgang op de Lanen
	verkoper	Jacobmijntie Meyns, weduwe van
	verkoper	wijlen Gillis Mesdach
	verkoper q.q.	Jan Harmens c.soc., oomen en voorstanders van
	verkoper	de onmondige weeskinderen van wijlen Gillis Mesdach
	verkoper	Abraham Pieters de Blaire
	verkoper q.q.	Abraham Pieters de Blaire mede voor zich, gelastigde van zijn zuster
	verkoper	Susanneken Pieters de Blaire
	verkoper q.q.	Abraham Pieters de Blaire mede voor zich, gelastigde van zijn zuster
	verkoper	Martijntyen Pieters de Blaire
	verkoper q.q.	Abraham Pieters de Blaire mede voor zich, gelastigde van zijn zuster
	verkoper	Judit Pieters de Blaire
	erflater	Pieter Mesdach

1646 - proclamatieboek	bron: Tresoar toegang 13-16 inv.nr. 235 folio 0226v van 14 jun 1646 (exacte ligging vrij zeker)
	Deze gegevens zijn ontsloten door leden van de Werkgroep Archiefonderzoek van de Vereniging Oud Harlingen.

	geschat adres	beschreven ligging	koopsom	verkocht wordt
	Schritsen 43	Schritsen NZ	870‑00‑00 GG	huis

	koper	Cornelis Jeltes c.u.
	naastligger ten oosten	Rogier Jansen de Coocq
	naastligger ten zuiden	Schritsen
	naastligger ten westen	Roelyff Lubberts
	naastligger ten noorden	Ellert Jansen
	verkoper	Marten Gillis Mesdagh c.u.
	eerdere samenvatting door Yde Elsinga	Cornelis Jeltes koopt een huis nz. Schritsen. Ten O. Rogier Jansen de Cocq, ten W. Roeloff Lubberts, ten Z. die straat, ten N. Ellert Jansen. Gekocht van Marten Gilles Mesdagh.

1716 - reëelkohier		bron: Tresoar toegang 5 inv.nr. 3889, "1716"

	vermeld als	geschat adres				gebruik
	5-151	Schritsen 43				huis

		eigenaar	wed. Wybren Jansen
		gebruiker		wed. Wybren Jansen
		huurwaarde			20‑00‑00 CG
		aanslag huurwaarde			04‑00‑00 CG

1719 - reëelkohier		bron: Oud Archief gemeente Harlingen inv.nr. 520, "1719"

	vermeld als	geschat adres			gebruik
	5-151	Schritsen 43			huis

		eigenaar	wed. Wybren Jansen
		huurwaarde		20‑00‑00 CG
		aanslag huurwaarde		04‑00‑00 CG
		aansl. huurw. voldaan		13‑5‑1720

1726 - reëelkohier		bron: Tresoar toegang 5 inv.nr. 3892, "1726"

	vermeld als	geschat adres				gebruik
	5-151	Schritsen 43				huis

		eigenaar	wed. Wybren Jansen
		gebruiker		wed. Wybren Jansen
		huurwaarde			20‑00‑00 CG
		aanslag huurwaarde			03‑06‑08 CG

1736 - reëelkohier		bron: Tresoar toegang 5 inv.nr. 3896, "1736"

	vermeld als	geschat adres				gebruik
	5-151	Schritsen 43				huis

		eigenaar	erven Wybren Jansen
		gebruiker		erven Wybren Jansen
		huurwaarde			20‑00‑00 CG
		aanslag huurwaarde			03‑06‑10 CG

1744 - volkstelling		bron: Tresoar toegang 5 inv.nr. 1631, "Omschrijvinge van familiën in Friesland, Steden"

	vermeld als	geschat adres	bewoner: het gezin van	aangeboden capitaal	verhoging	opmerking
	5-151	Schritsen 43	Jan Wybrens, bestaande uit 2 personen	20‑00‑00 cg	0

1746 - reëelkohier		bron: Tresoar toegang 5 inv.nr. 3903, "1746"

	vermeld als	geschat adres				gebruik
	5-151	Schritsen 43				huis

		eigenaar	Wybren Jansen erven
		gebruiker		Wybren Jansen erven
		huurwaarde			20‑00‑00 CG
		aanslag huurwaarde			03‑12‑12 CG

1760 - proclamatieboek	bron: Tresoar toegang 13-16 inv.nr. 255 folio 0036r van 16 nov 1760 (exacte ligging vrij zeker)
	Deze gegevens zijn ontsloten door leden van de Werkgroep Archiefonderzoek van de Vereniging Oud Harlingen.

	geschat adres	beschreven ligging		koopsom	verkocht wordt
	Schritsen 43	Schritsen NZ		1000‑00‑00 GG	huis en tuintje

	koper	huisman Focke Gerbens	te Almenum
	huurder	Jan Yedes Wijngaerden c.u.	mr. kleermaker
	naastligger ten oosten	Pyter Lensius
	naastligger ten zuiden	Schritsen
	naastligger ten westen	dr. B. Jelgersma c.s.
	naastligger ten noorden	Jan Jansen
	verkoper van 1/2	Trijntie Wijngaerd, gehuwd met	te Franeker
	verkoper van 1/2	Johannes Wijngaerd	te Franeker
	verkoper van 1/2	Trijntje Rienstra, weduwe van
	verkoper van 1/2	wijlen vroedsman Wybrand Wijngaerd

1789 - proclamatieboek	bron: Tresoar toegang 13-16 inv.nr. 263 folio 0073v van 18 jan 1789 (exacte ligging vrij zeker)
	Deze gegevens zijn ontsloten door leden van de Werkgroep Archiefonderzoek van de Vereniging Oud Harlingen.
	Bij deze voorgenomen verkoop is een niaar aangetekend, dat is een protest door een belanghebbende vanwege een in de wet -destijds de Lands Ordonnantie- omschreven reden. Door te niaren (of 'naasten') laat je blijken aanspraak te willen maken op het eerste recht van koop. Hier is sprake van een zgn. niaar ratione sanguinis of sanguinitatis, ofwel een protest vanwege bloed of bloedverwantschap. Bloedverwanten tot in de zevende graad van de verkoper kunnen een voorgenomen koop verhinderen ('verspieren') en aanspraak maken op het recht van eerste koop. In het geval van meerdere bloedverwanten heeft een lagere graad voorrang boven een hogere, dus een vader of zoon (eerste graad) heeft voorrang boven een broer of zuster (tweede graad). De achterliggende gedachte hierbij is het voorkomen van verwatering van bezit in een familie. Je broer kan bijvoorbeeld niet je ouderlijk huis verkopen -zou hij dat als enige geërfd hebben- zonder dat jij daartegen met succes in bezwaar kunt gaan.

	geschat adres	beschreven ligging		koopsom	verkocht wordt
	Schritsen 43	Schritsen NZ		640‑00‑00 GG	huis

	koper door niaar	Pierkje Bonnes Leefsma, gehuwd met
	koper door niaar	Bernardus Koelmans
	geniaarde koper	Berend Oorthuis, gehuwd met
	geniaarde koper	Beitske Jans
	huurder	F. van der Brugh c.u.		70‑00‑00 CG
	naastligger ten oosten	Jan Yemes
	naastligger ten zuiden	Schritsen
	naastligger ten westen	P. Schelwald c.u.
	naastligger ten noorden	N. N.
	verkoper van 1/2	Aukje Bolta, gehuwd met
	verkoper van 1/2	Antonius van Ringh	medicinae doctor
	verkoper van 1/2	Hyke Bolta, gehuwd met
	verkoper van 1/2	J. de Leeuw	mr. blokmaker

1804 - burgerwapening		bron: Oud Archief gemeente Harlingen inv.nr. 203, "Nieuw plan der Burgerwapening, 1804"

	vermeld	geschat adres	genoemde persoon	gebruik
	5-199 , pag. 85	Schritsen 43	wed. Koelmans

1810 - sint jacobischatting		bron: Oud Archief gemeente Harlingen inv.nr. 224, "Kohier der Sint Jacobischatting, 1810"

	vermeld als	geschat adres	eigenaar	verschuldigd	gebruik
	5-195, pag. 122	Schritsen 43	B Coelman wed	3‑10‑00 cg

1814 - bewoners		bron: verzameling Jan van Wilsum

		geschat adres	naam	gegevens
	F-144	Schritsen 43	Anna de Vries	gebruiker van wijk F-144, renteniersche; eigenaar is B. Coelmans wed. erven, 1814. (GAH204)

1814 - bewoners		bron: verzameling Jan van Wilsum

		geschat adres	naam	gegevens
	F-144	Schritsen 43	Bernardus Coelmans	... Petronella Bonnes Leefsma, verkoopt een huis in 1797; BS ovl 1813; ; wed. erven B.C. eigenaar van wijk F-144, gebruiker is Anna de Vries, renteniersche, 1814. (GAH204); huwt met Petronella Bontes, beide van HRL, ... (alles)

1814 - bewoners		bron: verzameling Jan van Wilsum

		geschat adres	naam	gegevens
	F-144	Schritsen 43	Tjietske Bonnes Leefsma	geb 1744 HRL, ovl 5 feb 1814 HRL; wijk F-144; BS ovl 1814; woont in 6e quartier, links:niets, rechts:niets; jaar ? (lijst namen ingezetenen; GAH650)

1814 - woningregister		bron: Oud Archief gemeente Harlingen inv.nr. 204, "Huis- en woonregister, 1814"

	vermeld als	geschat adres	eigenaar	bewoner/gebruiker	beroep of gebruik
	F-144	Schritsen 43	B Coelmans wed & erven	Anna de Vries	renteniersche

1814 - notariaat		bron: Tresoar toegang 26 inv.nr. 49007 (notaris Sjoerd Simons Wijma) repertoire nr. 365 van 15 sep 1814

	vermeld als	adres		soort	bedrag	gebruik
	F-144	Schritsen 43		koopakte	fl. 600	huis op de Schritsen F-144

		verkoper	Frans Willems Leemkool
		verkoper	Gerrit ter Heiden
		koper	Petrus Rosinga

1825 - memorie van successie		bron: Tresoar toegang 42 inv.nr. 7003 aktenr. 108 (filmnr. 115)

	vermeld als	geschat adres	naam	samenvatting
	F-144	Schritsen 43	Anna Joosten de Vries, overleden op 21 januari 1825	vrouw van Petrus Rosinga, rentenier (Schritsen F 144, testamentair erfgenaam), geen kinderen. Saldo fl. 1.086,53. Er behoorde geen onroerend goed tot de nalatenschap.

1832 - kadaster		bron: Oud Archief gemeente Harlingen inv.nr. KO, "Oorspronkelijke Aanwijzende Tafel der grondeigenaren [...], 1832"

	vermeld als	geschat adres	eigenaar	beroep	woonplaats	gebruik en grootte
	Sectie A nr. 1340	Schritsen 43	Simon Ruurds Schaap		Harlingen	huis en tuin (156 m²)

1839 - bewoners		bron: verzameling Jan van Wilsum

		geschat adres	naam	gegevens
	F-144	Schritsen 43	Harmen Roelofs Dieters	... Klases Blok; BS huw 1824; oud 40 jaar, geb Nieuweschans en wonende te HRL. 1839, kantoorbediende, wijk F-144; ... (alles)

1839 - bewoners		bron: verzameling Jan van Wilsum

		geschat adres	naam	gegevens
	F-144	Schritsen 43	Johannes Eeuwes van der Heyde	... eigenaar is C. Mollema, 1814. (GAH204); oud 73 jaar, geb Grootegast en wonende te HRL. 1839, wijk F-144; ... (alles)

1839 - kiezersregister

	vermeld als	geschat adres	naam	hoedanigheid
	F-144	Schritsen 43	H Dieters	stemgerechtigde

1839 - volkstelling		bron: Oud Archief gemeente Harlingen inv.nr. 2054, "Volkstellingregister, 1839"

	vermeld als	straat	bewoner	leeftijd	beroep	geboorteplaats	geslacht, religie, huwelijkse status
	F-144	Schritzen	Harmen R Dieters	40 j	kantoorbediende	Nieuwe Schans	m, protestant, gehuwd
	F-144	Schritzen	Aaltie van der Heide	33 j		Harlingen	v, protestant, gehuwd
	F-144	Schritzen	Roelof H Dieters	14 j		Harlingen	m, protestant, ongehuwd
	F-144	Schritzen	Johannes van der Heide	73 j		Grote Gast	m, protestant, weduwnaar

1843 - memorie van successie		bron: Tresoar toegang 42 inv.nr. 7014 aktenr. Ongenummerd, november (filmnr. 118)

	vermeld als	geschat adres	naam	samenvatting
	F-144	Schritsen 43	Tettje Brink, overleden op 13 november 1843	19 jr (geboren 24/8/1824), overleden Schritsen F 144. (Certificaat van onvermogen nr. 264: ook te lezen als 'Fettje') Er behoorde geen onroerend goed tot de nalatenschap.

1851 - bewoners		bron: verzameling Jan van Wilsum

		geschat adres	naam	gegevens
	F-144	Schritsen 43	Rinze Oepkes Zijlstra	... in 1850, N.H., zv Oepke Minnes en Eva Rinses; BS huw 1822, ovl 1849, ovl 1850, bev.reg. Ha18 51 wijk ... (alles)

1860 - gevelsteen/opschrift	bron: archief wijlen Jelle van der Gaast

	adres	naam	opschrift	beschrijving
	Schritsen 43	Drooge, Rimke van	RJvD 1860'	baksteeninscriptie (Rimke van Drooge) Geboren 7 december 1852 te Harlingen. Zoon van schoenmaker Jan Huibartus van Drooge, geboren 16 december 1816 te Wolvega, overleden 9 mei 1887 te Harlingen, en Aaltje Rimkema, overleden 19 januari 1885 te Harlingen.

1862 - kadaster		bron: Oud Archief gemeente Harlingen inv.nr. 4249, "Lijst van de nummering der huizen", 1862

	vermeld als	adres		gebruik
	Sectie A nr. 1340	Schritsen F-144	Jan H. van Droge	woonhuis

1880 - kadaster		bron: Oud Archief gemeente Harlingen inv.nr. 2062, "Lijst van de nummering der huizen", 1880

	vermeld als	adres		gebruik
	Sectie A nr. 1340	Schritsen F-138	Jan Hubertus van Droge	woonhuis

1905 - eigenaren		bron: Oud Archief gemeente Harlingen inv.nr. 2066, woningregister, 1905

	vermeld als	adres		gebruik
	Sectie A nr. 1340	Schritsen 43 (F-138)	Trijntje Posthumus	woonhuis

1918 - hoofdelijke omslag	bron: Oud Archief gemeente Harlingen inv.nr. 2398

	vermeld adres	naam	beroep	vorige grondslag	huidige grondslag
	Schritsen 43	Cornelis Molenaar jr.	commies tit. post & tel.	f. 1600	f. 1800

1990 - monumentenlijst	bron: Monumenten Inventarisatie Project, 1990

	adres	soort monument	score	bouwjaar
	Schritsen 43	rijksmonument 20653

terug

Naastliggers van

Schritsen 43

ten oosten

Schritsen 45

ten zuiden

de Schritsen

ten westen

Schritsen 41

ten noorden